در بیماران با نارسایی قلبی٬ تغذیه مناسب و فعالیت ورزشی منظم نقش مهمی در سلامت آنان دارد.
در بیماران با نارسایی قلبی٬ تغذیه مناسب نقش مهمی در سلامت آنان دارد. تغذیه مناسب باعث میشود که علایم بیماری کاهش یابد٬ نیاز شما به بعضی داروها کمتر شود و داروهای نارسایی بهتر اثر کنند.
توجه به این نکات تغذیه ای مهم است:
محدودیت نمک غذا:
نمک باعث می شود که اب در بدن جمع شود و این منجر به تشدید تنگی نفس و ورم در بدن میشود و قلب نیز باید سخت تر کار کند.مصرف نمک را باید به مقدار کمتر از چهار گرم در روز کاهش دهید. رعایت موارد زیر به شما کمک می کند که بتوانید مصرف نمک روزانه خود را کم کنید:
نمک روزانه مورد نیاز شما در غذاها موجود است پس در موقع پختن غذا و صرف غذا اصلا نمک به غذا اضافه نکنید و نمکدان را از دسترس خود خارج کنید.
برای طعم دادن به غذای خود به جای نمک از ادویه ها و چاشنی های مناسب مانند سیر٬ پیاز٬ فلفل دلمه ای٬ آب لیموی تازه٬ ریحان٬ پونه و مرزه استفاده کنید. از این چاشنی ها میتوانید به صورت تازه و یا خشک شده آنها در هنگام تهیه غذا استفاده کنید.
سبزیهای تازه وسالاد سبزیجات نمک کمی دارند و می توانید استفاده کنید ولی به آنها سس اضافه نکنید. می توانید به آنها آب لیمو یا سرکه اضافه کنید.
میوه های تازه نمک چندانی ندارند و استفاده کنید ولی از میوه های کمپوت شده و آب میوه های صنعتی اجتناب کنید.
گوشت تازه٬ مرغ وماهی٬ ماست و شیر کم چرب٬ تخم مرغ٬ حبوبات و برنج نمک چندانی ندارند و می توانید مصرف کنید ولی موقع طبخ به آنها نمک اضافه نکنید.
از مصرف غذاهای آماده شده صنعتی مانند کنسروها٬ سوسیس٬ کالباس و غذاهای دودی شده اجتناب کنید زیرا محتوای نمک آنها بالا است.
مصرف پنیر را محدود کنید زیرا اغلب آنها نمک زیاد دارند.
در انتخاب غدا و دسرو تنقلات حتما به مقدار نمک آنها توجه کنید و انواع بدون نمک تهیه کنید.
سعی کنید بتوانید مقدار نمک غذاها را از برچسب آنها بخوانید و انواع کم نمک انتخاب کنید.
مصرف مایعات:
اکثر بیماران با نارسایی قلبی می توانند مایعات (اب٬ چای٬ سوپ٬ شیر..) کافی (دو تا سه لیتردر روز) مصرف کنند ولی از مصرف زیادی آنها باید پرهیز کرد . در بعضی بیماران که ورم آنها کنترل نمی شود و یا سدیم خون آنها پایین است محدودیت مایعات (کمتر از دو لیتر در روز) لازم است که در این موارد پزشک معالج شما را راهنمایی خواهد کرد.
یک راه ساده برای اطلاع از میزان مصرف شدن نمک و مایعات اندازه گیری وزن روزانه است. هر روز صبح بعد از ادرار کردن و قبل از خوردن صبحانه خود را وزن کنید. وزن شما باید تقریبا ثابت باشد. اگر وزن شما بیش از دو کیلو گرم زیاد شد احتمالا در حال ورم کردن هستید. نمک خود را محدودتر کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
الکل: از مصرف الکل اجتناب کنید و بخصوص اگر نارسایی قلبی شما در ارتباط با مصرف الکل باشد باید از نوشیدن هر نوع نوشابه الکلی به کلی بپرهیزید.
رژیم کم کلسترول:
در بسیاری از بیماران با نارسایی قلبی٬ تنگی عروق کرونر نیز وجود دارد و در این موارد رعایت یک رژیم غذایی کم کلسترول نیز لازم است: اجتناب از کره و روغن های حیوانی٬ استفاده از گوشت کم چرب٬ جدا کردن پوست مرغ٬ استفاده از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون و کنجد.
توصیه های غذایی دیگر:
شما ممکن است بیماریهای دیگری مانند دیابت٬ چربی خون بالا٬ نقرس٬ بیماریهای ریوی همراه با نارسایی قلبی داشته باشید که در این موارد باید با مشاوره با متخصص تغذیه برنامه غذایی دریافت کنید. در صورتی که کاهش وزن دارید باید با متخصص تغدیه مشورت کنید تا کالری کافی به بدن شما برسد و به وزن مطلوب برسید و در صورت چاقی نیز مشاوره با متخصص تغذیه لازم است.
تمام توصیه های ذکر شده در بالا برای آموزش به بیمار است و در موارد خاص با نظر پزشک معالج ممکن است تغییر کند.
تمرینات بدنی در بیماران با نارسایی قلبی
فعالیت ورزشی منظم در بیماران با نارسایی قلبی فواید زیادی دارد:
انجام تمرینات بدنی توسط بیمار موجب افزایش سطح تحمل بیمار نسبت به خستگی٬ کاهش بروز تنگی نفس و بهتر شدن استقامت و تحمل فعالیت بدنی می شود. این شرایط آنها را قادر می سازد تا بیشتر تکالیف و کارهای شخصی روزانه شان را خودشان انجام دهند.
همچنین تمرینات بدنی افسردگی بیماران را کاهش می دهد و سلامت عمومی آنها را بهبود می بخشد. تمرینات هوازی که به شکل راه رفتن٬ دوچرخه سواری٬ دویدن نرم و آرام و به ویژه تمرینات خانگی بر روی دوچرخه های کارسنج صورت می گیرد آمادگی بدنی بیمار را افزایش می دهد. انجام تمرینات قدرتی توسط بیمار نه تنها باعث بهبود قدرت و توده عضلانی می شود بلکه استقامت عضلانی را نیز افزایش می دهد. فعالیت بدنی روی عملکرد عضله قلب و حجم ضربه ای نیز اثر مثبت می گذرد.
برای شروع یک برنامه ورزشی باید با تیم درمانی خود مشاوره کنید. آنها اگر شرایط ممنوعه ورزش را نداشته باشید یک تست ورزش از شما انجام می دهند و شما را برای نوع ورزش ومیزان
آن راهنمایی میکنند. شما برای راهنمایی بیشتر بهتر است به مراکز بازتوانی قلبی مراجعه کنید و ابتدا در این مراکز فعالیت ورزشی را شروع کنید.
بیماران که دچار نارسایی قلبی مزمن هستند باید برنامه بازتوانی را به محض اینکه از مراکز درمانی ترخیص شدند برای اطمینان و جلوگیری از بستری شدن دوباره در بیمارستان شروع کنند.
معمولا فعالیت هوازی که در آن شدت و مدت جلسات فعالیت بدنی به تدریج افزایش می یابد ترجیح داده می شود. در ابتدا فعالیت بدنی بیماران باید تحت نظارت پزشک انجام شود.
نمونه های از برنامه تمرینات هوازی فزاینده برای بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مزمن:
درطول ۴ هفته اول جلسات با ۱۰ دقیقه گرم کردن درشدت کم به صورت راه رفتن و یا دوچرخه سواری شروع می شود و پس از آن شدت فعالیت بدنی تا شدت متوسط به مدت ۱۰ دقیقه افزایش و در ادامه به مدت ۵ دقیقه در شدت کم ادامه پیدا می کند.
این برنامه به صورت متوالی ۲ بار در هفته اول، ۳بار در هفته دوم، ۴بار در هفته سوم تکرار می شود.
برنامه تمرینی در هفته های ۸-۴تکرار برنامه هفته سوم می باشد.
تمرینات ورزشی متعددی وجود دارند که شما می توانید آنها را در مراکز بازتوانی آموزش ببینید و در محیط زندگی روزانه تکرار کنید.